messier
Ban Chủ Nhiệm
Khi nhắc tới công đoạn làm PCB, ắt hẳn không ít người trong chúng ta liên tưởng nó đến 1 công việc nhiều phiền toái và cũng rất may rủi. Nào là ủi mạch không dính, ủi dính thì lúc ngâm lại bong ra, ủi nóng quá thì dễ bị rộp board, ngâm xong không hiểu sao cái mạch mình đen thui 
..
Mình xin giới thiệu một cách làm dễ dàng hơn tuy không phải là mới nhưng có lẽ nhiều người chưa biết. Đó là dùng mặt sau giấy decal (phần bóng) để ủi mạch.
Loại giấy này có nhiều điểm ưu việt hơn so với lại giấy thuốc:
-Đường mạch sắc nét hơn so với giấy thuốc (có thể ủi các đường mạch 8, 9 mils), các lỗ khoan cũng rõ hơn nên rất dễ khoan (giấy thuốc nếu chà không kĩ dễ bị bít lỗ khoan
)
-Ủi xong là lột ra, không cần phải ngâm nước đợi giấy rã như giấy thuốc => tiết kiệm thời gian, không phải chà cho sạch giấy nên đỡ bị đứt mạch.
-Dễ kiểm tra các đường mạch hơn, ít bị bong tróc nên đỡ tốn sức ngồi vẽ lại => mạch sau khi ngâm ít bị rỗ hơn do lớp mực dầu không cách li đồng không tốt bằng mực in.
-Nếu ủi xong thấy bị tróc nhiều có thể để xuống ủi tiếp. Làm bằng giấy thuốc thì ngâm nước xong xuôi rồi mới kiểm tra được
-Muốn PCB pro hơn thì có thể ủi thêm lớp SSTOP lên mặt trên (giấy thuốc ủi rất khó dính và khá mờ).
Tuy nhiên cũng có một số hạn chế là ít tiệm nào nhận in giấy decal. Trước giờ mình chỉ toàn in ở tiệm photo Mai Phú Thịnh trên đường Đ2 gần ĐH GTVT. Máy in muốn in được giấy decal phải có tốc độ in chậm (cho mực khô), kết cấu giàn sấy đơn giản (đỡ kẹt giấy). Các dòng máy in laser của HP được mình đánh giá cao. Do đó khi đi vào tiệm in, bạn xem nó có máy in HP không rồi mới xin xỏ nó cho in decal, đỡ mất công gãy lưỡi mà không được gì
).
Sau đây là một ví dụ mà mình ủi bằng giấy decal:
Board sau khi cắt ra, làm sạch với nước rửa chén (để tẩy lớp dầu mỡ trên mặt đồng) rồi dùng khăn giấy lau cho thật khô. Nếu board bạn mới mua hoặc còn sáng thì không cần phải dùng giấy nhám chà mặt đồng.
Cắt giấy decal với kích thước lớn hơn bo đồng để còn gấp mép lại ủi. Có thể dán thêm miếng băng keo cố định cho dễ ủi.
Bắt đầu cắm bàn ủi, không nên ủi quá nóng sẽ làm chảy lớp sáp của giấy decal. Nhiệt độ cỡ 1/3 – ½ max là vừa. Lót một miếng gỗ hay giấy lên mặt sàn để giữ nhiệt. Ủi đều khắp mọi góc của board. Ủi chừng 2p thì lấy ra đợi chừng 1p cho nguội bớt rồi bắt đầu bóc từ từ. Nếu thấy bị tróc nhiều có thể gấp lại ủi tiếp hoặc ủi cái mới
Dùng bút CD marker để chấm lại những chỗ mực bị bong. Kiểm tra kĩ các đường mạch xem có bị đứt hay chập hay không.
Pha bột sắt với nước. Chú ý pha vừa đủ nước để cho dung dịch càng đặc càng tốt. Lý do là nếu ngâm quá lâu, dung dịch ăn mòn sẽ ngấm xuyên qua lớp mực và làm cho PCB bị rỗ. Vừa ngâm vừa lắc để tăng tốc độ ăn mòn.
Hình trên mình dùng ¼ gói bột sắt (mua kế tiệm Ngọc) cho khoảng 75ml nước ngâm khoảng 3p
Sau khi ngâm xong rửa mạch sạch với nước và lau khô, lấy bông gòn thấm axeton để chùi sạch lớp mực in.
Để PCB nhìn pro hơn, bạn có thể ủi thêm lớp SSTOP lên mặt trên của board. Chú ý lớp SSTOP phải được in MIRROR thì ủi lên mới đúng chiều.
Dùng 4 lỗ khoan ở 4 góc để định vị 2 lớp trùng nhau rồi ủi như các bước ở trên.
Kết quả sau cùng:
Aprox. time: 45'
..Mình xin giới thiệu một cách làm dễ dàng hơn tuy không phải là mới nhưng có lẽ nhiều người chưa biết. Đó là dùng mặt sau giấy decal (phần bóng) để ủi mạch.
Loại giấy này có nhiều điểm ưu việt hơn so với lại giấy thuốc:
-Đường mạch sắc nét hơn so với giấy thuốc (có thể ủi các đường mạch 8, 9 mils), các lỗ khoan cũng rõ hơn nên rất dễ khoan (giấy thuốc nếu chà không kĩ dễ bị bít lỗ khoan
)-Ủi xong là lột ra, không cần phải ngâm nước đợi giấy rã như giấy thuốc => tiết kiệm thời gian, không phải chà cho sạch giấy nên đỡ bị đứt mạch.
-Dễ kiểm tra các đường mạch hơn, ít bị bong tróc nên đỡ tốn sức ngồi vẽ lại => mạch sau khi ngâm ít bị rỗ hơn do lớp mực dầu không cách li đồng không tốt bằng mực in.
-Nếu ủi xong thấy bị tróc nhiều có thể để xuống ủi tiếp. Làm bằng giấy thuốc thì ngâm nước xong xuôi rồi mới kiểm tra được
-Muốn PCB pro hơn thì có thể ủi thêm lớp SSTOP lên mặt trên (giấy thuốc ủi rất khó dính và khá mờ).
Tuy nhiên cũng có một số hạn chế là ít tiệm nào nhận in giấy decal. Trước giờ mình chỉ toàn in ở tiệm photo Mai Phú Thịnh trên đường Đ2 gần ĐH GTVT. Máy in muốn in được giấy decal phải có tốc độ in chậm (cho mực khô), kết cấu giàn sấy đơn giản (đỡ kẹt giấy). Các dòng máy in laser của HP được mình đánh giá cao. Do đó khi đi vào tiệm in, bạn xem nó có máy in HP không rồi mới xin xỏ nó cho in decal, đỡ mất công gãy lưỡi mà không được gì
).Sau đây là một ví dụ mà mình ủi bằng giấy decal:
Board sau khi cắt ra, làm sạch với nước rửa chén (để tẩy lớp dầu mỡ trên mặt đồng) rồi dùng khăn giấy lau cho thật khô. Nếu board bạn mới mua hoặc còn sáng thì không cần phải dùng giấy nhám chà mặt đồng.
Cắt giấy decal với kích thước lớn hơn bo đồng để còn gấp mép lại ủi. Có thể dán thêm miếng băng keo cố định cho dễ ủi.
Bắt đầu cắm bàn ủi, không nên ủi quá nóng sẽ làm chảy lớp sáp của giấy decal. Nhiệt độ cỡ 1/3 – ½ max là vừa. Lót một miếng gỗ hay giấy lên mặt sàn để giữ nhiệt. Ủi đều khắp mọi góc của board. Ủi chừng 2p thì lấy ra đợi chừng 1p cho nguội bớt rồi bắt đầu bóc từ từ. Nếu thấy bị tróc nhiều có thể gấp lại ủi tiếp hoặc ủi cái mới
Dùng bút CD marker để chấm lại những chỗ mực bị bong. Kiểm tra kĩ các đường mạch xem có bị đứt hay chập hay không.
Pha bột sắt với nước. Chú ý pha vừa đủ nước để cho dung dịch càng đặc càng tốt. Lý do là nếu ngâm quá lâu, dung dịch ăn mòn sẽ ngấm xuyên qua lớp mực và làm cho PCB bị rỗ. Vừa ngâm vừa lắc để tăng tốc độ ăn mòn.
Hình trên mình dùng ¼ gói bột sắt (mua kế tiệm Ngọc) cho khoảng 75ml nước ngâm khoảng 3p
Sau khi ngâm xong rửa mạch sạch với nước và lau khô, lấy bông gòn thấm axeton để chùi sạch lớp mực in.
Để PCB nhìn pro hơn, bạn có thể ủi thêm lớp SSTOP lên mặt trên của board. Chú ý lớp SSTOP phải được in MIRROR thì ủi lên mới đúng chiều.
Dùng 4 lỗ khoan ở 4 góc để định vị 2 lớp trùng nhau rồi ủi như các bước ở trên.
Kết quả sau cùng:
Aprox. time: 45'
Nhìn mấy cái lỗ khoan header thẳng thớm ghê thế, có bí quyết gì không?
máy in HP 1150, tớ dán decal cùng với a4 cho nó dày rồi in, mực in ra khá mờ, ko sắc nét lắm, chữ thì bị xê dịch méo mó, nhòe, mực như muốn rớt ra
, muốn lấy bao nhiêu thì lấy ^^, sđt nếu có nhu cầu là : 0977199651.
, mất khoảng 5' nếu bạn cắt sẵn và vệ sinh board rồi, đường mạch đẹp khỏi chê